Lider

Okres realizacji: 01.02.2020 – 31.01.2024

Projekt dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu LIDER, umowa LIDER/2/004/L-10/18/NCBR/2019.

Budżet projektu: 1 500 000,00 PLN.

Według danych FAO Save Food Initiative rocznie około 1,3 miliarda ton wyprodukowanej żywności jest marnowane. Stanowi to około jednej trzeciej całkowitego wolumenu produkowanej żywności. Odsetek marnowanej żywności jest najwyższy w krajach Europy oraz Ameryki Północnej, gdzie w samej Unii Europejskiej straty te na każdego mieszkańca wynoszą ok 170 kg rocznie. Największy odsetek marnowanej żywności notuje się w sektorze produkcji warzyw i owoców oraz ryb i owoców morza, gdzie odpowiednio aż 45% oraz 35% wyprodukowanej żywności zostaje zmarnowane. Według danych KE straty spowodowane marnowaniem żywności szacuje się na 143 miliardy EUR rocznie, a blisko 50% tych strat w UE generowanych jest na etapie kiedy produkt trafia do rąk konsumenta końcowego. Marnowanie żywności, oprócz strat ekonomicznych, wywiera także znaczący wpływ na środowisko, gdyż jest to także niepotrzebnie zużyta energia, woda oraz niepotrzebna emisja gazów cieplarnianych. Straty żywności na poziomie gospodarstwa domowego zazwyczaj związane są z jego zepsuciem, które spowodowane jest najczęściej przez aktywność mikroorganizmów oraz zachodzące procesy oksydacji. Z drugiej strony pośród konsumentów coraz bardziej popularny jest trend „czystej etykiety” oraz kupowania i spożywanie żywności bez konserwantów oraz o minimalnym stopniu przetworzenia.

O tym jak bardzo dużym zagrożeniem dla ochrony środowiska jest problem odpadów opakowaniowych świadczy uchwalona przez Parlament Europejski w dniu 28 maja 2018 roku dyrektywa. Zapisy w/w dokumentów dotyczą między innymi maksymalnego udziału odpadów poddawanych odzyskowi, zwłaszcza recyklingowi oraz zakazu produkcji plastikowych naczyń, sztućców oraz słomek. Różnorodność tworzyw sztucznych i ich połączeń jest utrudnieniem wiążącym się z koniecznością wtórnego sortowania odpadów zebranych selektywnie jako tworzywa przed poddaniem ich recyklingowi materiałowemu. Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie materiałów biodegradowalnych, które mogą ulegać organicznemu recyklingowi (kompostowanie, fermentacja).

Zagospodarowanie odpadów z przemysłu karpiowego, które do tej pory były traktowane jako odpad, podczas przetwarzania tych ryb, może przynieść wymierne korzyści ekonomiczne. Dotychczas odpady te wykorzystywane były w niewielkim stopniu, jako składniki pasz dla drobiu czy zwierząt futerkowych, jednak większość trafia na wysypiska śmieci, gdzie, jako szczególnie uciążliwe, są obciążone najwyższymi stawkami opłat. Ze względu na skład chemiczny, skóry ryb są znakomitym surowcem do odzysku rybnej żelatyny. Żelatyna rybna wykazuje przewagę nad żelatyną bydlęcą, przez brak problemów związanych z bezpieczeństwem żywności (BSE), oraz, w przeciwieństwie do żelatyny wieprzowej, spełnia wymogi żywności koszernej i typu halal.

Celem niniejszego projektu jest przedłużenie okresu przechowywania produktów spożywczych poprzez zaprojektowanie aktywnych powłok biopolimerowych (roztworu filmotwórczego, folii biopolimerowej oraz wielowarstwowych nanoemulsji filmotwórczych). Komponentami matrycy biopolimerowej będą biodegradowalne materiały: furcelleran- ekstrahowany z alg czerwonych Furcellaria lubricalis oraz hydrolizat żelatynowy ze skór karpia i chitozan pozyskiwane z odpadów przemysłu ryb i owoców morza. Aby nadać aktywne właściwości, wszystkie typy powłok zostaną zmodyfikowane przy użyciu bioaktywnych peptydów. Koncepcja nowego rozwiązania opiera się na zastosowaniu środka przeciwbakteryjnego/antyutleniającego/antyretrogradacyjnego jako części integralnej powłok biopolimerowych. Materiały biodegradowalne wzbogacone bioaktywnymi peptydami mogą stać się w przyszłości alternatywą dla syntetycznych konserwantów w żywności. Nie dość, że ich obecność nie wpływa negatywnie na środowisko, to dodatkowo ich właściwości przyczyniają się do poprawy parametrów przechowywania żywności. Różne typy powłok zostaną zaaplikowane na modelowe produkty spożywcze (schab wieprzowy, tusze makreli oraz sushi) przy użyciu trzech metod: elektronatrysku, zanurzenia oraz zawinięcia. Niniejszy projekt jest odpowiedzią na zbyt duży procent marnowania żywności, a także ma na celu promowanie upowszechniania żywności pakowanej w aktywne opakowania. Zamierza się ponadto udowodnić tezę, że opakowania aktywne są innowacyjne i stanowią przyszłościowy kierunek rozwoju w opakowalnictwie sektora rolno-spożywczego.

Kierownik

dr inż. Piotr Kulawik profesor UR

Wydział Technologii Żywności

Katedra Przetwórstwa Produktów Zwierzęcych

telefon: 509377955, 12 662 48 06

e-mail: piotr.kulawik@urk.edu.pl

Obsługa administracyjno-finansowa

dr inż. Marcin Kobuszewski

Centrum Administracyjnego Wsparcia Projektów

Zespół Projektów Badawczo-Rozwojowych

telefon: 12 662 44 08

e-mail: marcin.kobuszewski@urk.edu.pl

Okres realizacji: 02.11.2018 r. – 31.05.2022 r.

Projekt dofinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu LIDER

Umowa LIDER/27/0104/L-9/17/NCBR/2018

Budżet projektu: 823 375,00 PLN.

Zwiększająca się świadomość konsumentów dotycząca związku między dietą a zdrowiem zwiększa zainteresowanie żywnością funkcjonalną. Do tego typu żywności można zaliczyć mięso królicze, bogate m.in. w białko o dużej ilości niezbędnych aminokwasów, charakteryzujące się niską zawartość tłuszczu, dużą wartość energetyczną oraz łatwostrawne. Właściwości te powodują, że mięso królicze jest polecane zwłaszcza dla dzieci, osób starszych, chorych jak również dla przeciętnego konsumenta. Utrzymanie wysokiej jakości mięsa króliczego, zdolnego zaspokoić gusta konsumentów wymaga intensywnej pracy hodowlanej. Identyfikacja naturalnie pojawiających się polimorfizmów w obrębie genów kandydujących dla cech jakości mięsa stwarza możliwość wykorzystanie ich w selekcji aby uzyskać większy postęp hodowlany. W proponowanym projekcie planuje się przeprowadzenie selekcji wspomaganej markerami molekularnymi, aby uzyskać zwierzęta o bardziej pożądanych genotypach do dalszej hodowli.

Selekcja ta pozwoli na otrzymanie produktu – mięsa - lepszego pod względem parametrów jakościowych oraz charakteryzującego się lepszą przydatnością technologiczną. Dla pełniejszego wykorzystanie potencjału wyselekcjonowanych zwierząt przewiduje się wykonanie analiz przydatności  mięsa do produkcji wyrobów masarskich typu kiełbasa, wędzonka oraz do produkcji innowacyjnych produktów takich jak gravad oraz sushi z mięsa króliczego. Przeprowadzone analizy pozwolą na zaproponowanie konsumentom produktu o wysokich walorach smakowych i prozdrowotnych.

Kierownik

dr inż. Łukasz Migdał

Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt

Katedra Genetyki, Hodowli i Etologii Zwierząt

telefon: 12 662 53 08

e-mail: lukasz.migdal@urk.edu.pl

Obsługa administracyjno-finansowa

dr inż. Marcin Kobuszewski

Centrum Administracyjnego Wsparcia Projektów

Zespół Projektów Badawczo-Rozwojowych

telefon: 12 662 44 08

e-mail: marcin.kobuszewski@urk.edu.pl

Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu LIDER IX

Okres realizacji: 04.11.2018r. – 03.05.2022 r.

Umowa LIDER/46/0185/L-9/17/NCBR/2018

Budżet projektu: 1 192 250,00 PLN 

W dobie rosnącej popularności piw intensywnie chmielonych należy zauważyć, że odmiana, jak i forma użytego chmielu (Humulus lupulus L.) mają decydujący wpływ na jakość i akceptowalność wytwarzanego produktu. Celem projektu jest opracowanie technologii wytwarzania dwóch nowych stylów piwa w oparciu o krajowe odmiany chmielu. Ponadto opracowane zostaną wydajne sposoby chmielenia na zimno, a tym samym poznany zostanie wpływ tej technologii na zawartość i wykorzystanie olejków chmielowych oraz α-kwasów. Odpowiednio dobrana pasteryzacja przyczyni się do zapewnienia stabilności produktowi bez nadmiernego obciążenia cieplnego. Analiza jakościowa oraz ilościowa pozostałości po chmieleniu pozwoli na zaproponowanie nowych sposobów ich wykorzystania, a tym samym przyczyni się do obniżenia obciążenia ścieków i wprowadzenia ekoinnowacji w zakładach piwowarskich. Uzyskane rezultaty będą dostępne na stworzonej platformie zawierającej także rzetelne informacje na temat produkcji piwa wartościowe dla powiększającej się rzeszy entuzjastów produkcji złocistego trunku.

Kierownik projektu:

dr inż. Marek Zdaniewicz

tel.: 12 662 47 91

e-mail: marek.zdaniewicz@urk.edu.pl

Obsługa administracyjno-finansowa:

Joanna Sułkowska-Nyikó,

tel.: 12 662 42 95

e-mail: joanna.sulkowska-nyiko@urk.edu.pl

Projekt jest finansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach Programu LIDER VII, umowa nr LIDER/21/0003/L-7/15/NCBR/2016.

Beneficjent: Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie

Wartość projektu: 1 140 125,00 zł

Wartość dofinansowania: 1 140 125,00 zł

Okres realizacji projektu: 01.01.2017 r. – 30.09.2021 r.

Opis projektu:

Celem projektu jest zaprojektowanie przekąski z karpia o charakterze prozdrowotnym przeznaczonej dla sportowców. Celem jest także zagospodarowanie odpadów (skór) z przemysłu karpiowego, jako substratów do produkcji żelatyny, będącej źródłem bioaktywnych peptydów.

Hydrolizaty białkowe, pochodzące ze skór karpia, wykazują działanie przeciwutleniające, więc będą one dodawane do zaprojektowanej przekąski. W związku z tym, że dotychczas nie zidentyfikowano przeciwutleniających biopeptydów pochodzących z żelatyny karpiowej, celem pracy jest ich identyfikacja. Kolejnym etapem projektu jest stwierdzenie wpływu hydrolizatów białkowych z żelatyny karpiowej na status oksydacyjny krwi szczurów doświadczalnych oraz osób uprawiających sport.

Udokumentowanie pozytywnego wpływu produktu przez wyniki badań klinicznych, powinno przełożyć się na jego wykorzystanie w profilaktyce chronicznych chorób niezakaźnych. Jednocześnie zainteresowane współpracą firmy, będą mogły lepiej i szerzej wykazać zalety prozdrowotne swoich bezpiecznych produktów i uzyskają przewagę ekonomiczną na rynku.

Na podstawie wyników badań klinicznych planuje się wystosowanie wniosku do EFSA, o możliwość stosowania oświadczenia, że wytworzony produkt pozwala redukować stres oksydacyjny w organizmie sportowców. Końcowym celem projektu jest opracowanie pakietu informacji praktycznych (know-how), które będą udostępnione przedstawicielom przemysłu rybnego. Skutkować to będzie wzrostem potencjału gospodarki karpiowej, poprzez wprowadzenie na rynek przetworów z karpia dostępnych przez cały rok.

Zespół projektowy:

Kierownik projektu:

dr hab. inż. Joanna Tkaczewska, prof. UR, tel. 12 662 48 06

e-mail: joanna.tkaczewska@urk.edu.pl

Obsługa administracyjno-finansowa:

mgr inż. Beata Jop, tel. 12 662 41 98

e-mail: beata.jop@urk.edu.pl